Vijf jaar Lowlander: radicale gezelligheid + op naar de volgende zeventig jaar

Het was een druilerige donderdag (27 november 2025), maar toch kwamen jullie in groten getale opdagen voor ons vijfjarig jubileumfeestje. En als je het netwerk van vijf jaar Lowlander bij elkaar in een ruimte brengt, voelt dat vanzelf als 1 grote reünie. We hadden veel te vieren (en dat deden we!), maar er werden ook serieuze noten gekraakt op deze feestelijke middag. Gelukkig was er ook muziek, goed eten én een organizingbingo.

Bingo!

 “Ik ben benieuwd of ik iemand tegenkom wiens valkuil is dat alles even belangrijk is,” klonk het al bij de inloop. En: “Hee [naam], kan jij in 1x de definitie van leiderschap oplepelen?” In vrolijke chaos waren alle aanwezigen op zoek naar specifieke soorten organizers: die altijd willen zingen bijvoorbeeld, of die juist niet van energizers houden. Dat had te maken met de organizing-bingokaart die iedereen bij aanvang mee kreeg. Er vielen mooie prrrrijzen te winnen met een volle bingokaart, dus het werd uiterst serieus genomen.  

Terugkijken op vijf jaar Lowlander 

Lowlander-trainer Kim praatte het programma aan elkaar. We trapten uiteraard af met een incheck, maar omdat de groep zo groot was, deden we dat door allemaal tegelijk één woord te zeggen (Kim: “geef je buurmens even een knuffel als die ‘depressief’ zegt”). Daarna namen Job en Sandra ons mee door hun reis van de afgelopen vijf jaar. Een paar fun facts / hoogtepunten uit die vijf jaar:

• De eerste Lowlander-opleiding begon midden in coronatijd, toen ‘het hele land doorrijden om lunchpakketjes af te leveren’ nog een vanzelfsprekende vorm van onderwijs was. 

• Op reis door Amerika hebben Job en Sandra ontzettend veel inspirerende mensen ontmoet, maar ook familieleden van Sandra die dachten dat zij en Job een stel waren…

• Vijf jaar lang riep Job: we moeten naar Highlander! – en dit jaar gingen ze dan toch echt.

Omdat Lowlander Project zich natuurlijk – alleen al in naam – sterk verbonden voelt met het Amerikaanse Highlander Center, hadden Job en Sandra ook een interview met Allyn Steele opgenomen. Hij blikte terug op zijn eerste kennismaking met Highlander in 2007 (“Highlander werd toen 75, jullie hebben nog even te gaan”), vertelde over de wortels en geschiedenis van van het Amerikaanse organizing en uiteraard ook over het nu. Ja, hij maakte zich grote zorgen om het oprukkende racisme, xenofobie, deportaties en politieke onzekerheid in zijn thuisland. Maar hij zag ook massaal verzet, en hij benadrukte: we weten niet wat hierna komt, maar we weten wél dat progressief/links zichzelf stevig moet blijven organiseren. Ook in Europa en in Nederland.

Tot slot citeerde hij nog de wijze woorden van de Amerikaanse civil rights-activist Fannie Lou Hamer: if you can’t sing together, you can’t be free together – iets wat we niet veel later meteen in de praktijk zouden brengen. En zijn eigen grootste advies aan ons luidde: wees niet te bang, streef niet naar perfectie én zorg ervoor dat je goed eet. We wisten dus wat ons de rest van de avond te doen stond ;)

Pssst: Voor onze vijfde verjaardag hoeven we geen cadeautjes. We maken bij wijze van traktatie een donatie over aan Highlander Center, en een donatie is zeer welkom! 👉🏼 Doneren kan via deze link, alvast enorm bedankt.

Drie vragen, ontelbaar veel verhalen

Vervolgens stond de Lowlander-zeepkist klaar, waar iedereen welkom was om een antwoord te geven op een van deze drie vragen: hoe heeft organizing mij persoonlijk veranderd? Hoe heeft het mijn organisatie veranderd? En in het grotere plaatje: hoe heeft het de beweging in Nederland versterkt? De voorbeelden die jullie gaven lieten zien hoe belangrijk organizing is én hoe goed principes al in de praktijk worden gebracht. “Ik heb gezien hoe krachtig het is als mensen leren dat een structureel probleem niet hun persoonlijke schuld is, en dat ze niet de enige zijn met dat probleem,” gaf iemand aan – yes, de kracht van verhalen vertellen! En iemand anders: “In onze organisatie zijn we van ad hoc brandjes blussen naar veel meer vooruitdenken gegaan.” Hoera voor strategie!

Ook Job en Sandra gaven antwoord op de vraag wat organizing voor de beweging in Nederland heeft betekend. “We hebben inmiddels meer dan 150 mensen opgeleid, die nu dezelfde taal spreken – dat móét impact hebben,” aldus Sandra. Job zei dat strategisch denken echt goed verankerd is in de progressief beweging, maar dat de échte schoonheid van organizing zit in wat we met elkaar bouwen. “We moeten de spier van het bouwen van gemeenschap en solidariteit blijven trainen.”

Dus dat deden we, in een tweede ronde vragen beantwoorden, waarbij nu iedereen door elkaar door de zaal liep. Zodra de muziek stopte, ging je met de persoon tegenover je in gesprek over vragen als: waarom ben je vandaag hier? Wat heb je geleerd over organizing dat je nu het meest toepast? En wat denk jij dat de beweging echt nodig heeft de komende tijd? Het zorgde voor prachtige gesprekken, hardop dromen (“Ik wil hier ook een Mamdani!”) én voor een waslijn vol aanbevelingen voor de progressieve beweging in het algemeen, en voor Lowlander in het bijzonder.

Zingen, eten & vieren

We waren ondertussen niet vergeten wat Allyn Steele ons op het hart had gedrukt: samen zingen en goed eten! Met de hele groep aanwezigen zongen we uit volle borst het lied ‘People, Power, Change’ dat muzikant Florian Wolff speciaal voor Lowlander schreef (ter ere van de masterclass met Marshall Ganz). En daarna was het eindelijk tijd om écht onze verjaardag te vieren: eten, bijpraten en dansen! Ondertussen werd er nog druk gebingo’d (inclusief mooie prijzen) en tijdens het eten werden heel veel nieuwe connecties gelegd; echt fijn en bijzonder om te zien. Iedereen ging met heel veel nieuwe organizing-energie naar huis. Bedankt aan iedereen die erbij was – we kijken nu al uit naar ons volgende jubileumfeestje.

foto's: Fadel Dawod